شاید برایتان پیش آمده باشد که حتی پس از خواب کافی و استراحت، باز هم انرژی لازم برای شروع روز را نداشته باشید. این حالت چیزی فراتر از خستگی جسمی است و در روانشناسی با عنوان خستگی روانی یا فرسودگی ذهنی شناخته می‌شود. در دنیای مدرن، بسیاری از افراد بدون آنکه متوجه شوند، روزانه با حجم زیادی از محرک‌های ذهنی و فشارهای روانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که همین امر باعث احساس خستگی دائمی می‌شود.
خستگی روانی معمولاً نتیجه‌ی استرس طولانی‌مدت، نگرانی‌های حل‌نشده، و فشار کاری یا عاطفی است. حتی استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی و بمباران اطلاعاتی می‌تواند ذهن را به جایی برساند که دیگر توان پردازش نداشته باشد. به همین دلیل فرد با اینکه استراحت می‌کند، همچنان احساس سنگینی و بی‌انرژی بودن دارد.
یکی از نشانه‌های اصلی خستگی ذهنی، کاهش تمرکز و انگیزه است. فرد در انجام کارهای ساده هم به سختی پیش می‌رود و اغلب حس می‌کند که هیچ چیز او را خوشحال نمی‌کند. همین موضوع می‌تواند زمینه‌ساز افسردگی یا اضطراب شود، اگر به موقع مدیریت نشود.
برای مقابله با خستگی روانی راهکارهای ساده اما مؤثری وجود دارد. اولین قدم، شناسایی عوامل خستگی‌زا است؛ آیا فشار کاری زیاد دارید؟ آیا بیش از حد درگیر اخبار و شبکه‌های اجتماعی هستید؟ یا شاید به دلیل مشکلات عاطفی و خانوادگی ذهن شما مدام در حال درگیری است؟ شناخت علت، نصف مسیر درمان است.
قدم بعدی، ایجاد زمان‌های کوتاه برای استراحت ذهن است. تکنیک‌هایی مثل مدیتیشن، تنفس عمیق و نوشتن افکار می‌توانند به ذهن فرصت بازسازی بدهند. همچنین، داشتن مرزهای سالم در روابط و یادگیری «نه گفتن» به وظایف اضافی، از مهم‌ترین مهارت‌ها برای پیشگیری از فرسودگی روانی است.
در نهایت، اگر احساس کردید خستگی روانی شما به مرحله‌ای رسیده که در عملکرد روزمره‌تان اختلال ایجاد کرده، بهتر است با یک روانشناس متخصص صحبت کنید. مشاوره روانشناسی به شما کمک می‌کند تا با ریشه‌های استرس آشنا شوید و تکنیک‌های شخصی‌سازی‌شده برای بازگشت انرژی و آرامش یاد بگیرید.
به یاد داشته باشید که خستگی ذهنی یک هشدار جدی است. اگر به آن بی‌توجهی کنیم، می‌تواند کیفیت زندگی، روابط و حتی سلامت جسمی ما را تهدید کند.
